Henryk Hollender: „Miasto książek”
Autorska prezentacja przewodnika i scenariuszy lekcji – fotoreportaż
Wieńczący realizację projektu cały cykl wydarzeń „Cieszyn – miasto książek” zakończyła prezentacja opatrzonego takim samym tytułem przewodnika po cieszyńskich zbiorach bibliotecznych i archiwalnych, pióra Henryka Hollendra, wieloletniego dyrektora Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, z cieszyńskimi bibliotekami związanego od niemal dwudziestu lat.
Przewodnik, który stanowi jeden z podstawowych instrumentów uruchomionego w ramach projektu „Szlaku cieszyńskich archiwów i bibliotek zabytkowych”, otrzymał kształt wyraźnie odróżniający go od wszystkich dotychczasowych prac poświęconych zbiorom cieszyńskim. Zawartość i historię miejscowych bibliotek zaprezentowano w nim w sposób wolny od ociężałości solennego, akademickiego kompendium. Forma, treści i losy dawnych rękopisów, starych druków, czy zebranych przed wiekami kolekcji bibliotecznych i archiwalnych zostały przedstawione za to w ich ścisłym związku z historią miasta i codziennym życiem jego niegdysiejszych mieszkańców. Korzystaniu z przewodnika sprzyja jego konstrukcja, na którą składają się trzy warstwy narracyjne. Pierwszą tworzy podzielony na kilka rozdziałów zasadniczy, usystematyzowany tematycznie tekst przewodnika, drugą – tekstowe „kapsuły” z ciekawostkami, a trzecią – opatrzone rozbudowanymi komentarzami ilustracje. Obok zwięzłej prezentacji dziejów kultury piśmienniczej Śląska Cieszyńskiego oraz charakterystyki zawartości i aktualnego stanu poszczególnych bibliotek i archiwów, przewodnik zawiera również wybór literatury poświęconej tymże zbiorom oraz informator na temat oferty cieszyńskich placówek bibliotecznych i archiwalnych.
Kształt i zawartość publikacji dostosowane zostały do potrzeb i możliwości poznawczych różnego typu odbiorców, poczynając od profesjonalistów poszukujących zwięzłych informacji na temat cieszyńskich zbiorów, przez nauczycieli i uczniów zamierzających posiąść – na przykładzie tychże zbiorów – usystematyzowaną wiedzę na temat różnych aspektów historii książki, aż po turystów odwiedzających Cieszyn, zainteresowanych możliwością zyskania atrakcyjnych danych na temat historii, zawartości i znacze¬nia miejscowych zbiorów bibliotecznych i archiwalnych. Zapoznając się z przewodnikiem, łatwo mogą się oni przekonać, że cieszyńskie biblioteki i archiwa nie są „wieżami z kości słoniowej”, ale miejscem, w którym niemal każdy podjąć może próbę poszukiwania źródeł swojej cywilizacyjnej i kulturalnej tożsamości, otrzymując zarazem szansę bezpośredniego zetknięcia się z pięknem i tajemnicą starych ksiąg.
Przewodnik, który za sprawą twórcy layoutu, Kazimierza Gajdzicy otrzymał efektowną szatę graficzną, ukazał się drukiem w dwóch wersjach językowych, polskiej i angielskiej. Obie dostępne są także w postaci plików PDF w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej.