16Wśród pięciu tysięcy starych druków, jakie posiada w swoich zbiorach Biblioteka i Archiwum im. Tschammera, znajdują się cztery księgi zasługujące na szczególną uwagę. Są to inkunabuły czyli najstarsze książki drukowane,

wydane w czasie od wynalezienia techniki drukarskiej przez Jana Gutenberga do 1500 r. włącznie.
Jednym z tych dzieł jest dwutomowa Biblia, zdobiona pięknymi, ręcznie kolorowanymi  drzeworytowymi ilustracjami, którą – jak większość inkunabułów –  wydrukowano czcionką przypominającą tradycyjne, ręczne pismo. Początkowe litery niektórych rozdziałów opatrzono bogato zdobionymi inicjałami, malowanymi przy użyciu koloru czerwonego, zielonego, niebieskiego i złotego. W dalszej części księgi tekst ożywiono niebiesko-czerwonymi inicjałami oraz tzw. rubrykowaniem, czyli zaznaczaniem na czerwono niektórych liter, wyrazów, czy ważniejszych fragmentów tekstu.
Opisywana Biblia została wydana w języku niemieckim  w 1483 r. w Norymberdze przez Antoniego Kobergera, wybitnego niemieckiego drukarza, wydawcę i księgarza, który rozpoczął swą działalność drukarską po 1470 r. i prowadził ją do 1504 r. Później pracował jako nakładca i księgarz. W szczytowej fazie rozwoju zatrudniał ponad 100 fachowców: drukarzy, zecerów, korektorów, iluminatorów, kolporterów itp., a jego warsztat wyposażony był w 24 prasy drukarskie, spod których wychodziły najpiękniejsze książki niemieckie owych czasów: dzieła teologiczne, prawnicze, żywoty świętych i inne. Koberger wydał ponad 200 druków. Używał pięknych czcionek, swe liczne książki zaopatrywał w wysokiej klasy drzeworyty.
Również znajdująca się w zbiorach Biblioteki i Archiwum im. Tschammera Biblia z 1483 r. została ozdobiona licznymi drzeworytowymi ilustracjami, dodatkowo ręcznie kolorowanymi. Antoni Koberger przejął je z tzw. „Biblii kolońskiej” wydrukowanej w 1478 r. przez Heinricha Quentella w Kolonii. Książka ta, będąca chyba najsłynniejszą ze wszystkich ilustrowanych Biblii, posiadała 125 rycin skomponowanych przez wybitnego, anonimowego artystę. Nieznany jest również znakomity drzeworytnik, który pracował według jego rysunków. Wykonane przez nich drzeworyty, wzorowane na iluminowanych rękopisach, nie ograniczają się tylko do zarysowania konturów, ale dzięki intensywnemu kreskowaniu (szrafowaniu) nadają ilustracjom plastyczną formę. Te same ryciny wykorzystał w 1483 r. Antoni Koberger  w swojej Biblii wydanej w Norymberdze, przyczyniając się w ten sposób do znacznego rozwoju ilustracji biblijnej późniejszych czasów.

 

Kategorie: CIEKAWOSTKI