Pierwszym drukowanym polskim przekładem całej Biblii była wydana w 1561 r. przez krakowską oficynę “Dziedziców” Biblia Leopolity.
Tłumaczona była głównie z łacińskiej Wulgaty, opierała się też na tłumaczeniach czeskich, a w niewielkim stopniu na greckim tekście Nowego Testamentu. Autorem i redaktorem przekładu był ksiądz Jan Nicz ze Lwowa (pseudonim Leopolita – “Lwowianin”), wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukrywał się pod pseudonimem z obawy przed władzami kościelnymi, które w tamtych czasach zakazywały wydawania Biblii w językach narodowych. Przekład ten znany jest też jako Biblia Szarffenbergowska (ponieważ dokonany został na zlecenie Marka Szarffenberga i jego syna Stanisława). Ręcznie przepisywany przekład Nowego Testamentu z tej Biblii był popularny wcześniej (od roku 1556). Biblia Leopolity była niezbyt wiernym przekładem, a jej język uważano za przedawniony już w XVI w. Dedykowana królowi Zygmuntowi II Augustowi, zawiera 284 drzeworyty obrazujące różne sceny biblijne. Co ciekawe, w “katolickiej” Biblii Leopolity użyto serii ilustracji z Biblii Lutra, wydanej w roku 1534 w Wittenberdze. Przechowywany w Książnicy Cieszyńskiej egzemplarz Biblii Leopolity z 1561 r. pochodzi z kolekcji Czytelni Ludowej.
W 1563 r. zakończyły się prace nad przekładem Biblii dokonanym przez obóz protestancki, a konkretnie – środowisko kalwińskie. Sfinansowane przez księcia Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła “Czarnego” wydanie, od miejsca druku zwane jest “Biblią Brzeską”, od miejsca tłumaczenia “Pińczowską”, a od nazwiska fundatora – “Radziwiłłowską”. W Książnicy znajdują się dwa egzemplarze tego dzieła (w tym jeden niekompletny), obydwa pochodzą ze zbiorów Czytelni Ludowej. Biblia Brzeska szybko stała się białym krukiem, bowiem syn Mikołaja Radziwiłła, zwany Radziwiłłem Sierotką, nawrócony przez jezuitów, wykupił prawie wszystkie jej egzemplarze i spalił na rynku w Wilnie. Biblia Brzeska wyróżniała się znakomitą oprawą filologiczną, a jej strona typograficzna była na gruncie polskim całkowitą nowością. Tłumaczenia z języków oryginalnych dokonali, desygnowani do tego zadania przez Synod w Pińczowie z 1559 r., wybitni teologowie: Grzegorz z Orszaka, rektor szkoły pińczowskiej, Piotr Statorius z Thionville i Jan Thenaudus z Bourges we Francji oraz kilku innych uczonych. Zastosowali oni nowoczesną jak na owe czasy metodę tłumaczenia Biblii polegającą na oddaniu sensu tłumaczonego tekstu, nie zaś dosłownych wyrażeń i zwrotów oryginału. Po raz pierwszy podano podział rozdziałów na numerowane wersety.
Również i ta Biblia została dedykowana Zygmuntowi Augustowi. Tekst drukowany był dużymi gotyckimi czcionkami, a przypiski i objaśnienia drobniejszą czcionką, po brzegach i na dole kart. Całość stanowiła księgę formatu 255 x 401 mm, zawierającą piękne drzeworyty na karcie tytułowej i w Starym Testamencie. Nakład Biblii Brzeskiej wyniósł około 300 egzemplarzy.
